BOUDAÑA

Dando un paseo polo monte vin unhas "correolas" cargadas de froito, unhas bagas encarnadas que eu coñecía como uvas de can, e cando lle preguntei á miña acompañante: "Esas son uvas de can, non? Respondeume: "Non, esa planta chámase boudaña". Unha palabra nova que nunca na vida oíra, a pesar de que a miña informante é miña avoa, eu sempre coñecín esa planta por uvas de can, estou case seguro de que lle oín máis dunha vez a meu pai chamarlle uvas de can, e parece que non somos os únicos que a coñecemos por ese nome, no Dicionario de dicionarios e noutras páxinas en internet coma o Minatlas xeobotánico de Galicia aparece recollida así.
A planta a que me estou a referir ten o nome científico de Tamus communis (non confundir coa Bryonia cretica dioica). Coma en moitos outros casos hai confusión de nomes e de especies. No Dicionario de dicionarios asígnaselle o nome de boudaña tanto a unha especie coma a outra dependendo do dicionario e da zona. No Dicionario da RAG aparece a Bryonia cretica como saltasebes.



E como non podía ser doutra maneira a sabedoría de miña avoa non quedaba aí, senón que coñecía para que é boa e como se fai o remedio.
Explicoume que a pesar de ser velenosa (que a ninguén se lle ocorra comela) que é moi boa para as dores de moas. Cando temos unha moa ou un dente inchado hai que coller as bagas da boudaña (pódense conservar secas nun papel) e rustilas en aceite. Con ese rustido empápase un pano (branco) e ponse coma un emplasto na cara. Seica baixa a inflamación e pasa a dor. Haberá que seguir investigando para saber que principios ten esta planta!